Een optimale ervaring in het landschap…
"Wat een fantastisch idee: ik meld me graag aan als allereerste testkampeerder aangezien ik zelf vaak wildkampeer, en dit de meest ideale ervaring biedt..." - Gertjan de Boer, wildkampeerder
Projectpartners:
- Stichting de Groene Koepel, Marieken Nieuwdorp en Matthias Ruijgrok.
- V6
- Fort WKU
Associate partners:
- Stichting WildKamperen, Bas van der Voort, Bas@wildkamperen.nl; Bestuursleden (3), actief vrijwilligersteam (i.o.), betrokkenen (300+)
- Staatsbosbeheer Zwier van Olst
- expeditiekram, Liv en Gracia (bloggers)
We willen Paalkamperen ontwikkelen in het gebied van de Nieuwe Hollandse Waterlinie en Stelling van Amsterdam, vooralsnog eerst in Utrecht en vervolgens over de hele linie. Allereest als kleine proef, samen met Fort WKU en Stichtng De Groene Koepel in april / mei op het Eiland van Schalkwijk, en als breder initiatief in de maand juni ter gelegenheid van het Europees Erfgoedjaar 2018, met als thema in juni: Verdedigingslinies! (met extra aandacht voor het landschap)
Korte geschiedenis Paalkamperen
Paalkamperen lijkt te zijn begonnen in Overijssel, waar begin jaren '90 een aantal palen langs wandelroutes als het Pieterpad zijn geplaatst. De paalkampeerlocaties van Staatsbosbeheer bestaan sinds mei 1996. Dit project begon met vijftien locaties in de omgeving van Breda. In de loop der tijd zijn er veel locaties bijgekomen. Veel paalkampeerlocaties zijn van Staatsbosbeheer, maar er is ook een aantal paalkampeerlocaties van andere organisaties.
Er zijn kampeerlocaties in de bossen bij Staphorst, maar ook in de polderlandschappen van de Alblasserwaard en de Hoekse Waard. Paalkamperen kan langs brede rivieren en op open velden, vlakbij historische molens en ook al op verdedigingslinies uit de Tachtigjarige Oorlog, de Linie van den Hout en de Linie van de Munnikenhof. Meer informatie paalkamperen: https://sites.google.com/site/paalkampeerders/kaart
Waarom?
Militaire landschappen lenen zich bij uitstek om de beleving van het landschap en het buiten-zijn te combineren en te verdiepen door kennis te nemen van het verhaal van dat landschap. Dit voorstel als pilot dient om paalkamperen te introduceren als inspirerende manier van kennismaking met de Waterlinie. Wildkamperen immers TUSSEN de forten in het landschap met zicht op een indrukwekkende geschiedenis. Het is een manier om mensen het Linielandschap in te krijgen en naast of bij een limietpaal stoer te gaan kamperen.
Volgens ons beleef je het landschap van de waterlinie het best door wakker te worden in een tent of kazamat met uitzicht op een fort. Door het verhaal te combineren met iets wat sowieso een intense beleving is (kamperen in het wild) ontwikkelen we ambassadeurs die het verhaal van Unesco werelderfgoed verder gaan delen, en bereid zijn tot grotere betrokkenheid. Voor onze pilot richten we ons vooralsnog op kleine aantallen mensen, aangezien de voorbeeldwerking centraal staat.
Dit project ontwikkelen we vanuit de principes van V6; met maatschappelijke organisaties loswoelen van energie rond burgerschapsinitiatieven voor de Waterlinie. Daarbij is gebleken dat de verbinding met een (historisch en persoonlijk) verhaal initiatiefnemers en vrijwilligers sterker bindt aan een plek of activiteit. Zo hebben we in een ander pilotgebied De Ronde Venen de vrijwilligers die bij de landelijke Opschoondag zwerfvuil prikken in dat landschap iets over de historie van dat landschap verteld.
Zo willen we verhalen ophalen, werken met kleinschalig erfgoed, het verhaal van de Waterlinie en het ondersteunen van burgerparticipatie:
Partners bij Paalkamperen geloven in de combinatie van verhalen, erfgoed en locatie, en willen zo de betrokkenheid bij een plek en daarmee de zorg (onderhoud, schoonmaak) bevorderen.
Wie doen het?
Primaire projectpartners zijn De Groene Koepel en V6. Voor de pilot werken we mogelijk samen met Fort WKU, Staatsbosbeheer, en Stichting Wild-Kamperen en voor de communicatie met vele anderen.
- De Groene Koepel richt zich op het bevorderen van bezoek aan de kampeerterreinen van de aangesloten leden/ondernemers. Daarvoor ontwikkelt DGK erfgoed in combinatie met verhalen. Trefwoorden zijn duurzaamheid, natuur en cultuurbeleving met steeds meer focus op verhalen.
- V6 staat voor Verbinden – Vertellen – Verhalen Vrijwilligers – Verzetten – Verdienen. V6 wil met deze 6 V’s lokale bewoners en gebruikers stimuleren tot (her) gebruik van het erfgoedlandschap in de nabije omgeving. Hun verhaal wordt niet of nauwelijks gehoord. Met V6 geven we die omwonenden, gebruikers en ondernemers ruimte, aandacht en middelen om hun initiatief te laten groeien. Het is een ‘bottom up’ gedreven aanpak om lokale groeperingen (communities) nieuwe plannen en ideeën te laten realiseren en zo de betrokkenheid bij en de beleving van het Waterlinielandschap te vergroten.
- Provincie Utrecht is initiatiefnemer van V6 en stimuleert projecten vanuit de samenwerking in het PACT van Ruigenhoek.
De volgende organisaties vormen een goede aanvulling op de samenwerking tussen de primaire partners:
- Stichting Wildkamperen; Stichting Wild-kamperen is een belangenbehartiger van paalkampeerders. Zij geeft advies op het gebied van de inrichting van paalkampeerplaatsen, test diverse locaties, schrijft reviews van outdoor-producten en werkt aan het vergroten van het bewustzijn van bezoekers. Tevens verzorgen de betrokkene workshops en schrijven online informatieve artikelen over een verantwoord verblijf in de natuur (natuureducatie).
- Staatsbosbeheer (SBB)
- Landschap Erfgoed Utrecht
- Diverse communicatiepartners
Hoe?
V6 ontwikkelt in samenwerking met de Groene Koepel een pilot met enkele kampeermomenten in de Waterlinie in april/mei. In gesprekken met SBB is gebleken dat zij geïnteresseerd zijn in het door ontwikkelen van paalkampeerterreintjes en dan eigenlijk nog het liefst volgens het concept Natuurkampeerterreinen. We spreken over Paalkampeerterreinen+. Daarbij kan het initiatief van Paalkamperen in de Waterlinie goed aansluiten.
Daarvoor zijn de volgende stappen nodig:
Fase 1: april 2018
- definitief maken van de afspraken met SBB door DGK
- toestemming krijgen van de grondeigenaar voor eenmalige pilots op Eiland van Schalkwijk; misschien enkele (tijdelijke) voorzieningen treffen bij een specifiek punt, de paal.
- kiezen van de locatie(s)
- afstemmen van wensen van eigenaar tav beheer en nazorg van de plek. Zie bv https://sites.google.com/site/paalkampeerders/regels
- inpassen van verhalen en samenwerking met if then is now
Fase 2 juni 2018
- kiezen van meerdere locaties die tijdelijk als popup kampeerpaal kunnen dienen; focus op provincie Utrecht; met mogelijke uitbreiding naar Brabant (Zuiderwaterlinie)
- werven van kampeerders
- ontwikkelen van breder verhaal waarom Paalkamperen aantrekkelijk is voor Waterlinie: locaties op plekken langs routes, vooral om het wandelen te bevorderen en voorzieningen te bieden aan recreanten.
- Met name het oppakken van beheer en onderhoud door vrijwilligers en betrokkenen in de buurt past in onze doelstellingen en die van de provincie Utrecht. Zou ook goed passen en tegemoet komen aan de reserves van Staatsbosbeheer om paalkamperen verder uit te rollen.
- inpassen van verhalen en samenwerking met if then is now
Aanvullende mogelijkheden
- Forthut gebruiken als mobiele locatie om het Waterlinielandschap te ervaren? Dit deed St Werk aan de Linie voorheen: kampeerketen bouwen: http://www.werkaandelinie.nl/?page_id=184
- Verhalen ontwikkelen bij Natuurkampeerterreinen DGK (Overijssel en Gelderland!) in kader van Europees Jaar van Erfgoed 2018; bv Verhaal van NKT "De Landerij" in Scherpenzeel, op nog geen 500m van het Stuyvesant monument. Hij is daar waarschijnlijk geboren en heeft er zeker zijn jeugd doorgebracht. Mooi om te kamperen waar de gouverneur/burgemeester van Nieuw Amsterdam (New York dus) heeft gespeeld.
Duurzaamheid van dit initiatief en het doorzettingsvermogen (dwz is het herhaalbaar, op eigen kracht door betrokkenen bij deelproject) ligt met name in het goed afstemmen van de maatschappelijke partners en de vrijwilligers die mogelijk bij het beheer betrokken kunnen worden.
Communicatie
De basis van ons communicatiestrategie voor dit project sluit aan bij de community building strategie van V6 en gaat uit van het one – to – few- to – many principe. Enkelen worden ambassadeur, die op hun beurt het goede nieuws verspreiden onder hun volgers, vrienden en kennissen. Daarop worden ook de eerste paalkampeerder geselecteerd.
In de samenwerking met DGK en Stg Wild-kamperen volgt dit project hun analyse van het profiel van de bezoekers en kampeerders. Zij volgen ook goed welke kanalen gebruikt worden om kampeerders te trekken. Deze paalkamperen pilot wordt in overleg met hem zoveel mogelijk daarop afgestemd en levert daarvoor weer relevante gegevens op.
In de communicatiestrategie (de diverse stappen en acties, in een specifieke volgorde uit te voeren) staat het gebruik van verhalen centraal. Immers, met een historisch en soms ook persoonlijk aansprekend verhaal biedt een kampeerplek spanning, beleving en activiteiten aan een natuurcamping verbonden kunnen worden.
Wat zijn de communicatieve stappen en acties?
Fase 1 (april/mei)
- Persbericht (basis naar Waterlinie relaties met focus op uitbreiden van de pilot naar juni)
- Social media (idem)
- Resultaten in nieuwsbrieven van partners en V6
- Reviews o.a. door Stg Wildkamperen
- Give aways voor de proefkampeerders als limietpaaltjes
- Productie van beeld en audiomateriaal door de kampeerders zelf: een blog, foto's en video van elke locatie
- Wij denken graag actief mee over het koppelen van verhalen aan locaties. We kunnen dit na ons gesprek ook in breder verband uitzetten binnen onze vrijwilligersgroep.
- Intern: hebben wij een vrijwilligersappgroep om snel te kunnen overleggen. Daarnaast hebben wij de maandelijkse vrijwilligersnieuwsbrief.
- Extern: Onze website, facebook (ook live op locaties), twitter, instagram, ons online gratis magazine, youtube.
Fase 2 (juni)
- Persbericht
- Social media
- Reviews o.a. door Stg Wildkamperen
- Vloggers: expeditie Kram, Liv en Gracia gastbloggers ruimte geven om hun ervaring met een groter publiek te delen zoals via http://www.wildkamperen.nl/category/gastblogs/
- Ontwikkelen van Paalkamperen als thema op https://www.logerenbijdeboswachter.nl/themas
- Presentatie van de resultaten op bijeenkomsten van partners en meer algemeen over buitenrecreatie
- Contactenlijst per project ontwikkelen
- Mailing naar hele V6 Waterlinie bestand?
Budget/begroting en Fondsenwerving (nader uit te werken)
- Inschatting van benodigde middelen, kostenverkenning
- Dekking van kosten dmv crowdfunding
- Andere soorten dekking van de kosten
Overige zaken en mogelijk vervolg
De volgende punten kunnen onderzocht worden als vervolg op of uitbreiding van de pilot voor Paalkamperen:
- een workshop "Verhalen ophalen met het erfgoed om je heen" aan te bieden voor ondernemers op natuurkampeerlocaties, op forten en bij landgoederen; potentieel is in kaart gebracht door V6: een inventarisatie van de NKT'en en TH'en (natuurkamperen en trekkershutten) ten opzichte van de verschillende verdedigingslinies in Nederland (een kleine 100 daarvan liggen in of vlakbij een Linie of Stelling) en veel verhalen liggen in dat landschap om eenvoudig aan de terreinen te koppelen. Dit kan aansluiten bij de ervaringen in Overijssel van DGK.
- verzamelen en ontsluiten van die verhalen via if then is now
- inzet van AR/VR app voor ontsluiting van de verhalen bij de locatie; daarvoor moet nog verdienmodel ontwikkeld worden. Een heel basaal en eenvoudig verdienmodel wat goed bij de sfeer van paalkamperen past zou kunnen zijn “pay what you want” via Ideal of een mobiele donatie van 3, door BUNKER te SMS#en naar 0900-9090
- deze ervaringen mogelijk in provincie Utrecht ingezet kunnen worden om met de bestaande App meer verhalen te koppelen aan kampeerterreinen en zo de NHW meer tot leven te wekken. Hiervoor geld werven bij de provincie. Andere provincies kunnen daarbij volgen.